Gebruik van recht is geen ‘misbruik van recht’
De Centrale Commissie Dierproeven (CCD) is door de overheid ingesteld en kan beslissen over leven, lijden en dood van dieren die men wil gebruiken in experimenten. De CCD zou dus onafhankelijk en vooral transparant moeten zijn. De CCD heeft nu, zo bleek uit diverse media uitingen, besloten – aanvragen van bepaalde burgers die informatie willen met een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur gewoon niet meer te behandelen. Door zoveel vragen te stellen zou er misbruik van het recht gemaakt worden. Ook onze hierin gespecialiseerde jurist heeft de aantijging gekregen misbruik te maken van recht. Ambtenaren die gewoonweg weigeren hun werk uit te voeren zoals de wet hen dat voorschrijft.
Nader bekeken blijkt dat van de zes CCD leden er maar liefst vijf zijn die zelf belangen hebben bij dierproeven: ze doen die zelf of hebben die gedaan. De CCD wil transparantie en informatieverstrekking aan de burgers frustreren en tegenwerken, zo blijkt ook nu weer. Ondergetekenden hebben namens hun organisaties Een DIER Een VRIEND en Animal Rights regelmatig informatieverzoeken gestuurd naar bestuursorganen. Nog erger, als je een gewone vraag stelt aan een overheidsdienst, krijg je bijna altijd te horen: “Stuur maar een WOB” ..
De CCD stelt dat de informatievragen van bovenvermelde burgers de overheid meer dan een miljoen euro kosten. De volgende vraag dringt zich waarschijnlijk bij ieder weldenkend mens op: waarom maakt men niet gewoon alles openbaar? Waarom moeten burgers en NGO’s zoveel verzoeken sturen en procedures voeren? Waarom geeft de overheid deze miljoen euro uit aan procedures, grote stapels papieren – eigenlijk obstructie van gerechtvaardigde vragen terwijl grote delen van de informatie uiteindelijk (soms na jaren) alsnog openbaar worden?
Omdat de waarheid precies andersom ligt, het recht op deze informatie wordt tegengewerkt. Dat de dierproefnemers geen informatie willen verstrekken (ondanks alle mooie codes van openheid en reclame praatjes over transparantie) is te begrijpen: het verschrikkelijke leed dat proefdieren wordt aangedaan willen ze geheim houden. Als de CCD en haar leden weigeren de wet uit te voeren dan moeten ze opstappen.
Het recht op informatie is een burgerrecht dat is vastgelegd in onze Grondwet en bovendien in Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, en het is daarmee een van de pilaren van onze democratie – waarvan de verantwoordelijkheid ligt bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken; niet bij een handvol mensen die pro-dierproeven zijn. In 2018 hebben deze mensen 97,6% van de aangevraagde projectvergunningen goedgekeurd. De CCD blijkt meer een loket voor ‘okay’ stempels dan een objectieve, onafhankelijke en transparante overheidsinstelling.
“Iedere burger heeft het recht informatie te verkrijgen en te verstrekken – ook diervriendelijke burgers.”
–Geoffrey Deckers, voorzitter Een DIER Een VRIEND
Iedere burger heeft het recht informatie te verkrijgen en te verstrekken – ook diervriendelijke burgers. Burgers die vanuit hun levensvisie en compassie met lijdende dieren informatie weer doorgeven aan andere burgers opdat zij daarmee hun ethische keuzes kunnen maken. Een groep burgers hun grondrechten ontzeggen – en dat ook nog omwille van hun levensovertuiging – is niet alleen discriminatie maar bovendien ongelijke behandeling, verboden volgens de Algemene wet gelijke behandeling, een nadere uitwerking van Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet, die stelt dat alle burgers gelijk zijn en gelijk behandeld dienen te worden.
Volgens de Algemene wet bestuursrecht heeft iedere burger ook het recht om over de wijze waarop de CCD heeft gehandeld een klacht in te dienen. Maar wanneer deze burgers niet eens van rechtswege informatie kunnen verkrijgen om die commissie te controleren, hoe kunnen zij er dan überhaupt nog een klacht over indienen?
De Wet Openbaarheid Bestuur is een recht dat burgers hebben om de overheid te controleren. Dierproeven zijn terecht maatschappelijk omstreden. Steeds meer echte wetenschappers stoppen met dierproeven omdat dierproeven niet werken. Dieren reageren namelijk anders dan mensen, en ieder diersoort geeft een ander testresultaat: dierproeven zijn onwetenschappelijk, en dierproefnemers zijn geen wetenschappers!
Onze overheid kan zich heel wat werk en kosten besparen door informatie waar burgers recht op hebben simpelweg openbaar te maken. Deze tegenwerking van burgers zien we ook bij de NVWA en RVO: ook zij weigeren dingen op de meest uiteenlopende gronden en men gaat oneindig in beroep tegen openbaarmaking, dit kost ons allemaal handenvol geld en dat moet maar eens afgelopen zijn. Een open democratisch land behoort pro-actief transparant over zaken te zijn. Zeker als die gaan over leven en dood van meer dan een miljoen dieren per jaar.
Geoffrey Deckers & Robert Molenaar
Een DIER Een VRIEND / Animal Rights
* In radio uitzending ‘Dit is de Dag’ van maandag 23 september 2019 krijgt onze voorzitter Geoffrey Deckers gelijk van hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit van Leiden: men dient gewoon aan de Wet Openbaarheid Bestuur te voldoen. Met de in de in de inleiding genoemde “twee dierenactivisten” wordt onder meer onze WOB-jurist bedoeld.