NVWA weigert te handhaven over als plantaardig verkochte margarine en kaas van koemelk
Een DIER Een VRIEND heeft dinsdag 3 april jl. bij de afdeling Bezwaar en Beroep van de directie Wetgeving en Juridische Zaken van het ministerie van Volksgezondheid een beroepsprocedure tegen de NVWA gevoerd, die eerder weigerde te handhaven na op 19 oktober 2017 ingediende handhavingsverzoeken over misleidende informatie door zuivelproducenten en -verkopers over zogenaamde plantaardige zuivelproducten. Niet alleen worden veganistische consumenten en patiënten met voedselintoleranties en -allergieën misleid met gevaar voor de gezondheid, ook overtreden de verpakkingen en aanprijzingen in reclames de Europese Verordening (EU) 1169/2011 over het verstrekken van opzettelijk misleidende voedselinformatie.
Het gaat om een 5-tal zuivelproducten dan wel -merken of -verkopers, waarbij mensen ernstig misleid worden omdat producten als plantaardig worden verkocht terwijl er wel degelijk melk-ingrediënten in zitten: vier ‘plantaardige margarines’ van Unilever: ‘plantaardige Solo’ dat melkeiwitten bevat, ‘plantaardige Zeeuws Meisje’ met daarin droge melkbestanddelen, Bertolli’s ‘plantaardige margarine’ met daarin ook ‘melkbestanddelen’ en ook Planta margarine met ‘melkbestanddelen’ erin verwerkt – terwijl toch het absolute woord ‘plantaardig’ op al deze productverpakkingen dan wel in reclames staat vermeld. Echter Unilever laat met haar producten ‘Becel 100% Plantaardig’ die zelfs het vegan keurmerk dragen, duidelijk zien dat hen heel goed bekend is wat plantaardig betekent.
Het vijfde product is Trenta kaas welke van koemelk gemaakt wordt, maar die bij kaashandel DeKaaswinkel.nl als ‘plantaardige kaas’ te koop is; of was: deze kaasboer heeft inmiddels de bewuste pagina van haar website gehaald na de eerste media-aandacht. Er zijn echter steeds meer zuivelverkopers die Trenta als ‘plantaardig’ verkopen: zo was in het handhavingsverzoek niet opgenomen het Kaaspakhuis uit Winschoten die bij de verkoop van Trenta kaas mondeling aan klanten vertelt dat het van sojamelk gemaakt wordt (waardoor er dus geen schriftelijk bewijs is van de misleiding), en ook in België is een kaasboer gevonden die met het woord ‘soja’ zijn klanten misleidt. Plantaardige kaas is echter een volledig plantaardige variatie op kaas die geschikt is voor veganisten en patiënten met koemelkallergie of lactose-intolerantie en overgevoeligheid voor melkeiwitten.
nvWeigerAmbtenaren
Een DIER Een VRIEND stuurde na de Schnitzelgate affaire (tussen de NVWA en de Vegetarische Slager) op 19 oktober 2017 de handhavingsverzoeken over deze Zuivelgate in naar de NVWA. Men lijkt bij de NVWA slecht te kunnen opletten, want op 17 november 2017 stuurde mevrouw Flipsen, teamleider Bestuurlijke Maatregelen van LNV, bericht aan een heel andere organisatie, namelijk stichting Dier en Recht in Amsterdam, dat zij die niet als belanghebbende zou aanmerken. Stichting Dier en Recht bracht deze dame op de hoogte van haar fout, waarop zij prompt op 29 november 2017 een bericht stuurt aan Een DIER Een VRIEND met dezelfde strekking, echter daarin nog steeds de naam van de andere organisatie gebruikt, en tevens verwijst naar statuten van de verkeerde organisatie … Om de puinhoop compleet te maken weigert zij op het handhavingsverzoek in te gaan, ondanks dat hier toch duidelijk wet- en regelgeving overtreden wordt met daarbij gezondheidsgevaar voor melk-intolerante burgers: precies waarom Europese Verordening (EU) 1169/2011 over het verstrekken van opzettelijk misleidende voedselinformatie is opgesteld.
De motivering om niet te hoeven handhaven was dat in de statuten van de verzoeker niet staat vermeld dat een van de taken van Een DIER Een VRIEND is “het tegengaan van misleidende informatie” .. doch wellicht is het de teamleider Bestuurlijke Maatregelen van LNV ontgaan dat onze overheid daar nu juist de NVWA voor in het leven heeft geroepen! Bovendien is Een DIER Een VRIEND met duidelijk omschreven statuten als belangenorganisatie voor dieren en diervriendelijke consumenten absoluut belanghebbende in deze zaak.
Op 8 december 2017 heeft de voorzitter van Een DIER Een VRIEND de handhavingsverzoeken opnieuw ingediend, begeleid met een klacht over deze werkweigering gericht aan de minister, en op 3 januari 2018 werd door de jurist van Een DIER Een VRIEND een bezwaarprocedure gestart bij het Ministerie van Volksgezondheid.
“Het is gewoonweg schandalig te moeten constateren dat men bij de NVWA duidelijk liever hun tijd besteedt aan het proberen onder een handhavingsverzoek uit te komen, dan dat zij hun werk doen om burgers te beschermen.” vindt Geoffrey Deckers, voorzitter van Een DIER Een VRIEND. Een excuus hiervoor is ook nooit binnen gekomen bij de belangenorganisatie voor dieren en diervriendelijke consumenten, ondanks de bij de minister ingediende klacht over deze wijze van handelen. “Als het gaat over klachten door dierenvrienden over dierenwelzijn is de NVWA al niet vooruit te branden … maar door te weigeren hierop te handhaven, belazeren ze niet alleen mensen die genoeg hebben van melk en kaas en de daarbij horende uitbuiting van koeien en kalfjes, maar speelt de NVWA ook met de gezondheid van mensen met allergie voor melkeiwitten, en die lactose-intolerant zijn.” aldus Deckers.
Omgekeerde wereld
Vorig jaar zomer oordeelde een Europese rechter nog dat bedrijven die plantaardige alternatieven maken voor zuivel zoals kaas, boter en yoghurt deze geen ‘plantaardige kaas’, ‘tofuboter’ of ‘vegan yoghurt’ zouden mogen noemen. Die uitspraak volgde naar aanleiding van een klacht door een Duitse organisatie in het mededingingsrecht (het gaat de zuivelindustrie om de dreiging van concurrentie) jegens het succesvolle Duitse bedrijf TofuTown dat plantaardige vlees- en zuivelalternatieven op de markt brengt, maar daarbij overduidelijk communiceert dat het om plantaardige variaties gaat. “Het kan toch niet zo zijn dat wel-plantaardige kaas niet zo mag heten; terwijl niet-plantaardige kaas wel zo mag worden genoemd?” vraagt Deckers zich af.
De klachten en handhavingsverzoeken van Een DIER Een VRIEND passen binnen het ‘Project Misleidende Etikettering’ van de NVWA, waartoe de NVWA nog vorig jaar jegens de Vegetarische Slager wèl alles uit kast haalde en voor op de vingers meende te moeten tikken over vegetarische vleesvervangers, maar waar duidelijk de informatie bij te vinden was dat het precies niet om echte vleesproducten gaat. Deze misplaatste reprimande werd een nieuw vervolg op de voordien ontstane #schnitzelgate, welke al eerder in de media kwam toen politieke vertegenwoordigers van de vlees- en zuivelindustrie bij het CDA en de VVD eisten dat vegetarische producten geen vlees-achtige benamingen zouden mogen dragen; terwijl die toch echt vervangers zijn voor worsten, schnitzels, kipstukjes en dergelijke – maar dan zonder dierenleed of gevaar voor de gezondheid.
Meer informatie:
* https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/ALL/?uri=celex%3A32011R1169 Europese Verordening (EU) 1169/2011 (Art. 36), waaraan de verstrekte voedselinformatie dient te voldoen
* https://curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2017-06/cp170063nl.pdf uitspraak Europese rechter dat ècht plantaardige kaas niet zo genoemd mag worden
* https://www.nvwa.nl/onderwerpen/etikettering-van-levensmiddelen/misleiding & https://www.nvwa.nl/onderwerpen/etikettering-van-levensmiddelen/voorverpakte-levensmiddelen-algemene-eisen het etikettingsproject van de NVWA
* http://www.kaashandelfransen.be/Product/trenta-plantaardige-soyakaas de Belgische kaasboer die zijn klanten misleidt
