De Dierenrechten Alliantie heeft naar minister Schouten en naar de Vaste commissie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een brandbrief gestuurd omdat belangenbehartigers van de kippenindustrie middels een stevige lobby trachten voor elkaar te krijgen dat het vangen van kippen aan een poot na 10 juni gedoogd wordt en dat minister Schouten de regelgeving hierop aanpast. De Dierenrechten Alliantie vindt het beschamend dat oud VVD-politicus Gert-Jan Oplaat en Jan Verhoijsen, voorzitter van de vakgroep Vleeskuikens LTO – de man die ernstige dierenmishandeling vergelijkt met een handstandje – hierover op het hoogste niveau in overleg zitten met het ministerie van LNV met als enig doel deze ernstige dierenmishandeling in stand te houden. Diervriendelijk Nederland is een van de oprichters van de Dierenrechten Alliantie.
Ook dierenartsenvereniging Caring Vets heeft aan minister Schouten en aan de Vaste commissie van LNV een brief gestuurd waarin zij haar steun uitspreekt voor de brandbrief van de Dierenrechten Alliantie. De dierenartsenvereniging verzoekt in haar brief dringend om de uitspraak van de rechter te volgen en de NVWA te verzoeken te handhaven op elke overtreding hieromtrent. Zij pleit er net als de Dierenrechten Alliantie voor om de Zweedse vangmethode verplicht te stellen. Met de Zweedse vangmethode worden kippen rechtopstaand per twee met de borst ondersteund gevangen. Dit voorkomt letsel en benauwdheid en zorgt voor veel minder angst en stress bij de kippen. De Dierenrechten Alliantie en de Caring Vets willen hierover ook op het hoogste niveau, in navolging van de kippensector, in overleg met het ministerie van LNV. Omdat de kippensector tevens lobbyt om op Europees niveau de Transportverordening aan te passen zodat deze dierenmishandeling officieel toegestaan wordt, hebben Nederlandse Europarlementariërs eveneens een brandbrief ontvangen en heeft de Dierenrechten Alliantie buitenlandse collega dierenorganisaties opgeroepen om hun vertegenwoordigers ook een brandbrief te sturen.
In 2016 al heeft Comité Dierennoodhulp, één van de bij de Dierenrechten Alliantie aangesloten organisaties, in een brief de toenmalige Vaste Commissie en staatssecretaris erop gewezen dat het aan een poot vangen van kippen zware dierenmishandeling is. Het Comité heeft hier nooit een reactie op gehad. Al vanaf 2016 heeft de overheid nagelaten en dus geweigerd om iets tegen deze dierenmishandeling te doen, die ook nog eens bij de Wet verboden is. Vele miljoenen dieren hebben hierdoor ernstig geleden en veel pijn, benauwdheid, angst en stress ondervonden.
Uitspraak rechter en reactie van minister Schouten
De voorzieningenrechter heeft onlangs in een kort geding dat Stichting Wakker Dier aanspande, omdat minister Schouten niet wilde handhaven, laten weten dat kippen bij de poten optillen niet mag, ook niet bij het vangen voor transport. De Europese Transportverordening is daar duidelijk in, zo stelt de voorzieningenrechter van het College van Beroep voor het bedrijfsleven.
Deze Transportverordening is bedoeld om onnodig lijden bij dieren die bedoeld zijn voor consumptie tegen te gaan. Net zoals je een konijn niet aan de oren op mag tillen, een koe niet aan de staart mag trekken en varkens niet aan hun oren, horen kippen niet aan hun poten opgetild te worden. Omdat dit pijn doet, angst en stress geeft en het dier letsel kan geven. Wanneer minister Schouten voor het gedogen van deze vorm van dierenmishandeling zou pleiten door voor kippen een uitzondering voor te stellen in de transportverordening, is ook de erkenning van hun intrinsieke waarde zoals de Wet dieren voorschrijft in het geding.
Op vragen die op 3 maart door Kamer- en commissielid De Groot aan minister Schouten zijn gesteld over vangmethoden en vangletsel, antwoord minister Schouten op 29 maart (Kamerstukken II, 2020-2021, AH 2181). Zij verwijst in noot 5 naar de site www.animaltransportguides.eu die dierenwelzijnsrichtlijnen voor transport bieden en die volgens haar zouden bevestigen dat legkippen en vleeskuikens bij de poten mogen worden opgetild. Op deze site zijn inderdaad ‘Materials’ en factsheets te vinden waaruit blijkt dat kippen wel bij een poot of beide poten mogen worden opgepakt maar de dieren moeten altijd worden ondersteund met een hand onder de borst. De illustraties maken duidelijk, hoe de vangploegen te werk moeten gaan. Er is geen enkele reden om aan te nemen, dat dit in de Transportverordening anders bedoeld is, zoals de minister in haar antwoord suggereert. Dat de dieren niet mogen ‘slingeren’ wijst er ook op, dat de gangbare methode van het handmatig vangen aan een poot niet is toegestaan.
Onderzoek NVWA bevestigt ernstig leed door vangen aan een poot
De NVWA is kortgeleden naar buiten gekomen met een onderzoeksrapport over vangletsel bij kippen. De NVWA constateert veel overschrijdingen van de handhavingsnorm voor vangletsel bij kippen en stelt dat uit dierwelzijnsoogpunt vangletsel onwenselijk is. “De meest gebruikte en meest dieronvriendelijke methode is het aan de poot vangen van kippen” aldus de NVWA in haar onderzoeksrapport. Behalve letsel oplopen en botten breken tijdens het aan de poten optillen en plaatsen in de kratten raken regelmatig ook vleugels en nekken bekneld, waardoor deze dieren tijdens het hele transport zo vast blijven zitten. Sommige dieren komen tijdens het vangen op hun rug in het krat terecht en zijn zelf niet in staat weer op te staan. Deze dieren zullen in veel gevallen door verstikking doodgaan. Hoenders hebben namelijk geen middenrif, de organen uit de buik drukken op de luchtzakken/longen waardoor de dieren hevig lijden en langzaam stikken.
En dan is in dit onderzoeksrapport niet eens de doodsangst en stress meegenomen die de kippen ondergaan door deze brute manier van vangen. Ook is in het rapport niet beschreven dat legkippen broze botten hebben door de vele eieren die ze gelegd hebben en de slechte condities waaronder zij gehouden worden. Hierdoor is er nog eerder kans op gebroken poten en heupen als men de kip vangt aan een poot. Een groot deel van deze legkippen wordt in Polen geslacht. Dit zijn lange transporten en dat betekent nog eens extra lang lijden als er lichamelijk letsel is. Ook de slechte conditie van vleeskuikens omdat zij in korte tijd vetgemest worden en aan obesitas lijden zorgt ervoor dat er door het aan de poot vangen nog eerder letsel ontstaat.
(*) foto van de brute vangmethode: Eyes on Animals
