Al 1,5 miljoen vogels vernietigd omwille van industrieel belang

Diervriendelijk Nederland heeft samen met zusterorganisaties Comité Dierennoodhulp, de Dierenrechten Alliantie, Animal Earth en Rechten voor al wat Leeft een kritische brandbrief aan de nieuwe minister van LNV gestuurd. In nog geen vier maanden tijd zijn er vanwege de vogelgriep in opdracht van het ministerie van LNV 1.413.660 kippen, kuikens, eenden en kalkoenen door vergassing op pijnlijke wijze gestikt en vernietigd. En tijdens het versturen van onze brandbrief kan dit aantal alweer achterhaald zijn, gezien de snelheid dat het vogelgriep virus opduikt in stallen. Een deel van deze dieren is zelfs preventief gedood enkel omdat de stal zich binnen een straal van 3 kilometer bevond of omdat er contact was geweest met een besmet bedrijf.

 

In een brandbrief d.d. 31 oktober lieten wij al aan de overheid weten dat de vogelgriep helaas een terugkerend fenomeen is. In de media lezen wij nu dat de overheid daar nu ook van doordrongen lijkt te zijn. Ook lijkt men er zich meer van bewust dat het vogelgriepvirus als er niets gebeurt wel eens voor een nieuwe pandemie onder mensen kan gaan zorgen die nog veel erger is dan de coronapandemie. Maar dat er ontzettend veel onnodig leed dieren op grote schaal wordt aangedaan lijkt vrijwel niemand te deren. Alhoewel de Wet dieren de intrinsieke (eigen) waarde van een dier erkent, iets waar juist overheden rekening mee dienen te houden met het nemen van beslissingen en maatregelen, blijkt dat in de realiteit gebakken lucht. Onnodig leed omdat men al lang al deze dieren gevaccineerd had kunnen hebben omdat er al een vaccin in de wereld beschikbaar is. De hoofdreden dat dit nog niet gebeurd is zijn de economische belangen in verband met de export. De schuld van vogelgriep wordt keer op keer afgewenteld op de watervogels en kippen die niet opgehokt zitten. Maar sinds oktober zitten alle kippen, kalkoenen en eenden in de industrie opgehokt, en doet men er alles aan om het virus niet in de stal te krijgen. Desondanks tiert het vogelgriepvirus in de vogelhoudende sector door heel Nederland. Meer dan duidelijk is dat het grote gevaar vooral schuilt in de hoge concentratie dieren die in de stallen worden gehouden en de dichte concentratie van deze bedrijven in een regio waardoor er makkelijk een pandemie kan ontstaan. Wil men dit gevaar constructief aanpakken dan zal men naast vaccineren ook iets aan deze hoge concentratie dieren die dicht op elkaar zitten moeten doen.

Hoogleraar Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren Arjan Stegeman stelde in een gesprek dat hij met ons had dat de in de afgelopen maanden door vogelgriep besmette bedrijven afzonderlijk van elkaar zijn besmet. Desondanks zijn er 167.600 dieren in de afgelopen maanden geheel onnodig preventief vergast. Dit had niet gehoeven, ook niet vanwege Europese regelgeving. In het verleden is vrijwel altijd achteraf gebleken dat de preventief gedode dieren niets mankeerden. In het verleden zijn er ook veel dieren gedood omdat er in een stal laag pathogene vogelgriep werd vermoed. De dieren worden hier echter veel minder ziek door en slechts een klein percentage zal door de ziekte komen te overlijden. Laag pathogene vogelgriep is ook veel minder besmettelijk zo stelt ook Arjan Stegeman en het is niet verplicht vanwege Europese wetgeving om deze dieren ook te doden.

 

Een aantal dierziekten is in de (Europese) wetgeving opgenomen als aangifte- of bestrijdingsplichtig. Een land is verplicht om het voorkomen van deze aandoeningen te monitoren, introductie en verspreiding te voorkomen en de aandoening bij een uitbraak te bestrijden. Omdat het gaat om een gemeenschappelijk belang van dierhouderij en samenleving, namelijk de gezondheid van de mens, het dier en een goede exportpositie is gezamenlijk een fonds opgericht, het Diergezondheidsfonds (DGF). Vanuit dit fonds worden kosten die gepaard gaan met preventie, monitoring en bestrijding van aangifte- en bestrijdingsplichtige dierziekten betaald. Ook financiële vergoedingen bij ruimingen door deze ziektes worden vanuit het DGF betaald. Dit geldt in ieder geval voor de hoog pathogene variant, omdat deze ziekte is opgenomen in de lijst met overdraagbare dierziektes op grond van de Europese Verordening betreffende overdraagbare ziektes. Ondanks dat laag pathogene H3N1 wettelijk geen bestrijdingsplichtige ziekte is, worden ook de kosten en vergoeding die hierdoor ontstaat, toch vergoed. De dierhouders dragen zelf verplicht bij aan het DGF, maar ook de Europese Unie en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) dragen hieraan bij. Het bedrag dat een dierhouder zelf bijdraagt aan het DGF is opgenomen in het Besluit diergezondheidsheffing en er geldt een plafondbedrag per sector voor alle kosten. Dit zodat dierhouders nooit meer dan een bepaald bedrag bijdragen. Daarboven is het risico altijd voor de overheid. In het Besluit diergezondheidsheffing staat een bedrag per gehouden diersoort. Ter illustratie: per legkip die gehouden wordt voor de productie van scharreleieren draagt de houder €0,074384 bij aan het DGF. Voor ‘vleeseenden’, waar regelmatig uitbraken hebben plaatsgevonden zoals bij een bedrijf in Zeewolde waar in november 2021 21.000 eenden zijn ‘geruimd’ en waar ook al 2 keer eerder de vogelgriep is vastgesteld, draagt de ondernemer slechts €0,009299 per eend af aan het DGF. Dit zou voor deze eendenhouder uit Zeewolde dan uitkomen op een bedrag van €195,28 dat bijgedragen is aan het DGF.