Diervriendelijk Nederland heeft samen met Comité Dierennoodhulp, Animal Earth, de Dierenrechten Alliantie, Rechten voor al wat Leeft, en bekende Nederlanders Mensje van Keulen, Andrea van Pol, Mohammed Benzakour, Mark Jansen, Carolina Trujillo en Aafke Romeijn een brandbrief gestuurd naar directeur Zevenbergen van Diergaarde Blijdorp in verband met de dreiging van ‘euthanasie’ van dieren in geval het de dierentuin niet lukt om te reorganiseren en de arbeidsvoorwaarden te harmoniseren. In de brandbrief wijzen de dierenvrienden de directeur er op dat het doden van gezonde dieren geen euthanasie is en niet rijmt met de code van dierenartsen.
In de brandbrief laten zij de directeur weten dat wanneer hij er toe overgaat om gezonde dieren te doden vanwege de financiële problemen, zij onmiddellijk aangifte gaan doen in verband met overtreding van de Wet dieren. Diergaarde Blijdorp heeft zelf als commerciële instelling ervoor gekozen om zoveel dieren gevangen te houden ten einde hen tentoon te stellen voor het vermaak van de bezoekers. De dierentuin heeft daardoor een zorgplicht voor al die dieren, ook nu het financieel minder met hen gaat.
De dierenorganisaties en BN’ers hebben ook een brandbrief (zie bijlage) gestuurd naar de Commissie Majeure Projecten, Organisatie en Financiën die vanavond om 19.30 uur een spoeddebat heeft over de 10 miljoen lening aan Diergaarde Blijdorp en de dreiging van ‘euthanasie’ van gezonde dieren. In de brandbrief spreken ze hun hoop uit dat de gemeente ook bereid is om aangifte te doen indien er gezonde dieren gedood gaan worden in Diergaarde Blijdorp. De dierenvrienden zijn van mening dat de lening van 10 miljoen en de eventuele extra steun van de gemeente en het rijk gekoppeld dient te zijn aan eisen voor verbetering van het welzijn van de dieren. Om die reden dient Diergaarde Blijdorp te stoppen met het fokken van dieren en het doden van overtallige gezonde dieren. Ook dient Diergaarde Blijdorp zich terug te trekken uit de 97 fokprogramma’s waar zij aan mee doet. Hierdoor kan er een natuurlijke afbouw van de dieren plaats vinden, komt er meer ruimte voor de dieren die er nog zijn zodat die zich natuurlijker kunnen gedragen en kan Diergaarde Blijdorp op den duur meer dieren in nood opvangen.
De dierenvrienden vinden de inzamelingsacties van Patricia Paay en Sjaak Swart, hoe goed bedoeld ook, niet verstandig, omdat ze niet bijdragen aan een beter welzijn van de dieren maar juist de dieronvriendelijke situatie van dieren in dierentuinen in stand houdt. Natuurlijk moeten de dieren niet verhongeren, maar een diervriendelijke omslag in beleid is wel het minste wat je van dierentuinen mag verwachten als er voor hen gecollecteerd wordt en zij ook nog 39 miljoen aan gemeenschapsgeld van de overheid krijgen.
Jaarlijks worden er alleen al in de Europese dierentuinen tussen de 3000 en 5000 gezonde dierentuindieren achter de schermen als overschot dood gemaakt. Hoogstwaarschijnlijk ligt dit aantal nog veel hoger omdat dit aantal gaat over de internationale fokprogramma’s en niet over initiatieven van dierentuinen zelf zoals het uitbroeden van allerlei dieren onder het mom van educatie. Van de dieren die wel mogen blijven leven, lijdt een deel van de dieren psychisch zwaar onder de gevangenschap en ontwikkelt hierdoor gestoord gedrag waarvoor zij zelfs antidepressiva en antipsychotica toegediend krijgen.
Toen Diergaarde Blijdorp in 1857 werd opgericht werden er ook nog slaven gehouden en hadden vrouwen geen stemrecht. Tot 1930 waren etnologische tentoonstellingen nog gemeengoed en werden mensen met dwerggroei, een bochel, albinisme en mensen afkomstig uit verschillende volksstammen tentoongesteld. Gelukkig is men gaan inzien dat dit respectloos was. Net zo respectloos is het opsluiten van andere dieren ter vermaak. In de huidige tijd is men ook vanuit wetenschappelijk onderzoek gaan beseffen dat andere diersoorten veel meer met ons gemeen hebben dan we denken. Dat ze een unieke persoonlijkheid hebben, kunnen lijden en gelukkig kunnen zijn. En stress ondervinden door gevangenschap. Dieren hebben een eigen waarde waar we volgens de Wet dieren ook rekening mee dienen te houden. Het tentoonstellen van levende dieren ter vermaak past niet meer in de huidige tijd. Een voor ons gevangen dier tentoonstellen brengt geen respect bij voor de intrinsieke waarde van het dier. En het fokken en doden van overtallige gezonde dieren past daar al helemaal niet bij. Dit is niet de vorm van educatie die je zou moeten willen hebben over hoe met dieren om te gaan.
Behalve deze verkeerde vorm van educatie wordt het andere argument als bestaansrecht van dierentuinen het behoud van diersoorten en het terugzetten van diersoorten genoemd. Het zwarte verleden van de dierentuinen is dat er mede voor hen juist enorm veel dieren uit het wild gehaald zijn waardoor uitsterving dreigde. Men praat daar liever niet over en gelukkig doet men dat ook niet meer. Maar het behoud van diersoorten door dierentuinen is voornamelijk het behoud in gevangenschap. Om diersoorten te behoeden voor uitsterven werkt het beschermen van hen en hun leefgebied in het wild vele malen beter. De meeste dieren die in gevangenschap leven zijn niet meer in het wild terug te zetten, ook al omdat ze gewend zijn aan mensen. Er zijn ondanks alle fokprogramma’s wereldwijd in al die jaren slechts weinig successen zoals bijvoorbeeld de przewalskipaarden, bizons en de gouden leeuw aapjes.
Een toekomstgerichte blik voor Diergaarde Blijdorp en de gemeente Rotterdam is op zijn plaats in deze corona pandemie. Het is zeer goed mogelijk zoals veel virologen er ons op wijzen dat door onze foute omgang met dieren en het verslechterende klimaat, we de komende jaren langer en vaker last krijgen van pandemieën. Het afbouwen van de hoeveelheid dieren is wanneer men de kosten van verzorging als commerciële instelling niet kan dragen, dan een niet meer dan logische stap die ook past in de huidige tijd hoe we met dieren horen om te gaan.